Về dự Đại hội có 1.300 đại biểu đại diện cho các tầng lớp nhân dân, các giai cấp, dân tộc, tôn giáo, lực lượng vũ trang, người Việt Nam ở nước ngoài và cán bộ Mặt trận các cấp, thể hiện hình ảnh tiêu biểu của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Đoàn Chủ tịch Đại hội. Ảnh: TTXVN

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi lẵng hoa chúc mừng Đại hội.

Các đồng chí Ủy viên Bộ Chính: Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng cùng nhiều đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các đồng Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ đã tham dự Đại hội.

Đến dự Đại hội còn có nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương; nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; nguyên Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Văn An, Nguyễn Sinh Hùng; nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam: Phạm Thế Duyệt, Nguyễn Thiện Nhân, Huỳnh Đảm; lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương; các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các vị lão thành cách mạng, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động; đại diện lãnh đạo Đảng bộ, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và nhân dân Thủ đô Hà Nội.

Các vị chức sắc cao cấp đại diện các tổ chức tôn giáo, đại sứ, lãnh đạo một số cơ quan đại diện ngoại giao, tổ chức quốc tế tại Hà Nội tới dự khai mạc Đại hội.

Đúng 9 giờ, lễ khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX được tiến hành trọng thể.

Đồng chí Trần Thanh Mẫn, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VIII trình bày Diễn văn khai mạc Đại hội. Ảnh: TTXVN

Trong không khí trang trọng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (khóa VIII) Trần Thanh Mẫn đã đọc Diễn văn khai mạc Đại hội, nhấn mạnh Đại hội lần này có ý nghĩa rất quan trọng, có nhiệm vụ đánh giá tình hình khối đại đoàn kết toàn dân tộc và các tầng lớp nhân dân; việc thực hiện 5 Chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ VIII nhiệm kỳ 2014-2019 và đề ra Chương trình hành động nhiệm kỳ 2019-2024, đáp ứng yêu cầu đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước nhanh, bền vững, hội nhập quốc tế sâu rộng, đáp ứng tâm tư nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân. Đại hội sẽ thông qua Điều lệ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi, bổ sung; hiệp thương cử ra Ủy ban Trung ương, Đoàn Chủ tịch, Ban Thường trực nhiệm kỳ 2019-2024.

Trong lời khai mạc, Chủ tịch MTTQ Việt Nam (khóa VIII) Trần Thanh Mẫn bày tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ và biết ơn vô hạn Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại - Người sáng lập, lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam, Người sáng lập và dẫn dắt hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta và non sông, đất nước ta; nhớ tới với tấm lòng biết ơn sâu sắc các thế hệ cách mạng tiền bối, tri ân các Anh hùng Liệt sỹ, đồng bào, đồng chí đã hy sinh anh dũng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

MTTQ Việt Nam bày tỏ cảm ơn sự quan tâm lãnh đạo thường xuyên, sâu sắc của Đảng, sự phối hợp của Nhà nước và cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ, tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân để MTTQ Việt Nam phát huy vai trò, làm tròn sứ mệnh lịch sử vẻ vang trong suốt chặng đường gần 90 năm qua; cảm ơn các nước anh em, bạn bè trên thế giới đã ủng hộ nhân dân Việt Nam trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ông Trần Thanh Mẫn cho biết, thực hiện Chỉ thị 17-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về lãnh đạo Đại hội MTTQ Việt Nam các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024, Đại hội MTTQ Việt Nam các cấp đã được tiến hành từ cơ sở. Việc thảo luận, góp ý vào các nội dung văn kiện đại hội và tổ chức thành công đại hội của 11.158 đơn vị cấp xã, 712 đơn vị cấp huyện và 63 tỉnh, thành phố đã thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, tạo khí thế mới, xung lực mới trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Trong quá trình chuẩn bị đại hội các cấp, MTTQ Việt Nam đã nhận được sự quan tâm, lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, sự phối hợp của các cơ quan Nhà nước, của các tỉnh, thành phố, các tổ chức thành viên; sự quan tâm, góp ý sâu sắc của các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam; của đông đảo các tầng lớp nhân dân.

Tình hình thế giới và khu vực đang diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường; cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh mẽ, tác động sâu rộng, đa chiều đến nhiều mặt của thế giới; khoa học, công nghệ; đổi mới, sáng tạo ngày càng trở thành nhân tố quyết định năng lực cạnh tranh của mỗi quốc gia; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn gay gắt và ngày càng phức tạp; xung đột thương mại; tranh chấp biển, đảo, khủng bố, bạo loạn, "diễn biến hòa bình” là những thách thức lớn đối với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Nhấn mạnh, sau hơn 30 năm đổi mới, đất nước ta đang trên đà chuyển biến tích cực trên các lĩnh vực; công tác xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí được đẩy mạnh và đạt được kết quả quan trọng, tuy nhiên, ông Trần Thanh Mẫn cho rằng, kinh tế - xã hội đất nước dù có bước phát triển, nhưng còn nhiều khó khăn, hạn chế, còn những vấn đề nhân dân chưa hài lòng; diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh đã và đang tác động tiêu cực đến sản xuất, đời sống nhân dân và sự phát triển của đất nước. Các thế lực thù địch không ngừng tiến hành các thủ đoạn thâm độc chống phá Đảng, Nhà nước, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Trước bối cảnh đó, theo ông Trần Thanh Mẫn, MTTQ Việt Nam cần nhận diện đầy đủ, sâu sắc những thuận lợi, khó khăn, thời cơ, thách thức của đất nước để xác định nhiệm vụ trọng tâm, khơi dậy mọi tiềm năng, phát huy mọi nguồn lực, nhất là nguồn lực nội sinh của đất nước; tăng cường sự ủng hộ của bạn bè quốc tế; tạo sự đồng thuận xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; củng cố, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; nâng cao hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần của các tầng lớp nhân dân; góp phần tích cực đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hầu A Lềnh trình bày Báo cáo của Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khoá VIII trình Đại hội. Ảnh: TTXVN

Với tinh thần “Đoàn kết, dân chủ, đổi mới, phát triển”, thay mặt Đoàn Chủ tịch Đại hội, ông Trần Thanh Mẫn đã tuyên bố khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024.

Đoàn đại biểu nhân dân Thủ đô Hà Nội thay mặt các tầng lớp nhân dân cả nước chào mừng Đại hội.

Trong phiên khai mạc, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa VIII Hầu A Lềnh đã trình bày Báo cáo tóm tắt của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VIII trình Đại hội. Theo ông Hầu A Lềnh, trong nhiệm kỳ qua, MTTQ Việt Nam đã nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, củng cố, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; phát huy tinh thần sáng tạo, tự quản của nhân dân, triển khai các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước; phát huy dân chủ, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền. Đồng thời, Mặt trận mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân, tăng cường đoàn kết hữu nghị, hợp tác quốc tế; hoàn thiện cơ chế, nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Trong nhiệm kỳ, Ủy ban Mặt trận các cấp đã xây dựng chương trình hành động, thống nhất với các tổ chức thành viên triển khai các đợt sinh hoạt chính trị, diễn đàn nhân dân, sinh hoạt chi đoàn, chi hội... theo các trọng tâm, chủ đề như kỷ niệm 85 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 70 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc, 50 năm thực hiện Di chúc của Người, 85 năm ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, kỷ niệm các ngày truyền thống và tuyên truyền đại hội nhiệm kỳ của các tổ chức thành viên; tuyên truyền thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Cả nước chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”; cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”…

Hưởng ứng phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” do Thủ tướng Chính phủ phát động, hàng năm Mặt trận chủ trì phát động Tháng cao điểm “Vì người nghèo” và phối hợp tổ chức chương trình truyền hình trực tiếp “Cả nước chung tay vì người nghèo”. Trong nhiệm kỳ, hệ thống Mặt trận các cấp đã vận động được 19.703 tỷ đồng cho các chương trình an sinh xã hội, vận động quỹ "Vì người nghèo” trên 4.672 tỷ đồng, xây dựng và sửa chữa trên 153.000 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo, xây dựng hàng nghìn công trình phúc lợi, giúp đỡ hàng triệu gia đình phát triển sản xuất, được khám, chữa bệnh và học sinh nghèo có điều kiện đến trường. Trong nhiệm kỳ, Ủy ban Mặt trận cấp tỉnh chủ trì và tham gia giám sát liên ngành được 4.093 cuộc; Ủy ban Mặt trận cấp huyện chủ trì giám sát 22.679 cuộc; Ủy ban Mặt trận cấp xã chủ trì giám sát 466.012 cuộc...

Với mục tiêu đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, nhiệm kỳ 2019 – 2024, MTTQ xác định 5 chương trình hành động trọng tâm: Tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, củng cố, tăng cường, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; vận động nhân dân thi đua lao động sáng tạo, thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh của đất nước; thực hiện dân chủ, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, giám sát, phản biện xã hội, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh; tăng cường đoàn kết quốc tế, mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân và củng cố tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hiệu quả hoạt động của MTTQ Việt Nam, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.