Nổi bật phải kế đến HTX Nông nghiệp thủy sản Thắng Lợi (HTX Thắng Lợi), huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ đã phát huy sức mạnh tập thể thành viên NCT, hợp tác cùng nhau nuôi cá tra theo tiêu chuẩn với sản lượng lớn, để cung cấp cho doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu, từng bước ổn định thu nhập và cải thiện đời sống cho NCT nuôi cá tra tại địa phương.

Ông Huỳnh Thanh Bình, 61 tuổi, Giám đốc HTX Thắng Lợi, chia sẻ: Nghề nuôi cá tra thường gặp rủi ro khi thị trường biến động, đầu ra rất bấp bênh, lại tốn nhiều chi phí sản xuất và phần lớn hộ NCT nuôi buộc phải vay vốn để đầu tư. Để bà con NCT hạn chế rủi ro với nghề nuôi cá, năm 2010, 12 hộ NCT nuôi cá tra ở xã Vĩnh Bình cùng nhau bắt tay hợp tác thành lập HTX nuôi cá tra, với diện tích mặt nước gần 20ha, để tiến tới kí kết hợp đồng, liên kết với các doanh nghiệp chế biến thủy sản trong và ngoài thành phố. Sau 10 năm hoạt động, HTX Thắng Lợi không chỉ tăng số lượng thành viên NCT lên 44 hộ, mà còn mở rộng quy mô hoạt động, diện tích ao nuôi lên 30ha, năng lực cung ứng từ 6.000 -8.000 tấn cá tra/năm; giải quyết việc làm thường xuyên cho gần 100 lao động trong và ngoài huyện Vĩnh Thạnh, thu nhập bình quân trên 4,5 triệu đồng/tháng. Không dừng lại đó, HTX đã đàm phán với các doanh nghiệp chế biến thủy sản hợp tác đầu tư. Theo đó, doanh nghiệp cung cấp thức ăn, thuốc thú y thủy sản, hướng dẫn kĩ thuật và bao tiêu cá thương phẩm cho bà con NCT, còn thành viên NCT HTX chỉ cần đầu tư cá giống đạt độ dài đến 10cm và thực hiện công đoạn chăm sóc cá đúng với kích cỡ theo hợp đồng với doanh nghiệp. Với cách làm này, bà con NCT nuôi cá tra không phải đầu tư vốn nhiều, mà vẫn có lãi dù cho thị trường có biến động.

Cho cá tra nuôi hầm ăn.

Theo ông Bình, ước tính, bình quân HTX giao cho công ty từ 6.000 - 7.000 tấn cá/năm, đạt doanh thu từ 150 - 200 tỉ đồng/vụ nuôi, đem lại thu nhập cho mỗi thành viên NCT trung bình trên 500 triệu đồng/vụ. Nhờ có nhiều ưu thế trong liên kết hợp tác, nên khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, tình hình tiêu thụ cá tra trong nước và xuất khẩu giảm, nhưng HTX vẫn giữ vững hoạt động sản xuất, ổn định sản lượng cá tra giao cho các công ty đối tác, đảm bảo thu nhập mang lại lợi nhuận cho thành viên NCT và người lao động làm việc tại HTX...

Theo ông Nguyễn Đức Phương, Chủ tịch Liên minh HTX TP Cần Thơ, qua 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13, kinh tế tập thể nòng cốt là HTX đã có sự chuyển biến tích cực, song phần lớn các HTX chưa phát triển tương xứng với tiềm năng và lợi thế, bởi chính sách hỗ trợ HTX tuy nhiều nhưng còn chung chung, chưa cụ thể, nên khó áp dụng trong thực tế. Mặt khác, nội lực trong từng HTX chưa đủ mạnh để tiếp cận nguồn vốn cho vay từ các ngân hàng thương mại; chưa tạo được mối liên kết theo chuỗi giá trị, nên dễ gặp rủi ro khi thị trường có biến động, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh, biến đổi khí hậu. Để nâng chất hoạt động trong tình hình mới, khu vực kinh tế tập thể, HTX rất cần “cú hích” từ các chính sách hỗ trợ, nhất là phát huy vai trò HTX do NCT lãnh đạo vì họ có kinh nghiệm và vốn.

Theo đó, các ngành, các cấp từ Trung ương đến địa phương cần tập trung nâng cao năng lực cho NCT quản lý HTX; tổ chức đào tạo nghề cho thành viên các HTX tại các vùng sản xuất chủ lực; hỗ trợ tư vấn xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp với điều kiện sản xuất của địa phương và năng lực nội tại của các HTX. Hỗ trợ đầu tư cho các HTX, gồm xây dựng cơ sở hạ tầng, vay vốn tín dụng, xúc tiến thương mại, chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ mới. Nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả gắn với sản phẩm chủ lực của thành phố… từ đó, sẽ tạo điều kiện xây dựng chuỗi cung ứng các ngành hàng này theo chiều sâu, có hàm lượng khoa học công nghệ cao, an toàn và đáp ứng được hàng rào kỹ thuật, xuất xứ hàng hóa, sở hữu trí tuệ, tăng giá trị thương hiệu, giá trị gia tăng nhằm đáp ứng mục tiêu tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Từ thực tiễn phát huy vai trò của các thành viên là NCT của HTX Thắng Lợi, trong thời gian tới để hỗ trợ các HTX kiểu mới phát huy hiệu quả, nâng cao đời sống cho các thành viên, nhất là với thành viên NCT, các Hội NCT cơ sở cần động viên hội viên NCT phát huy tốt vai trò “Tuổi cao - Gương sáng” trong các hoạt động sản xuất, nuôi trồng thủy sản đáp ứng yêu cầu xuất khẩu, tiêu thụ.

Mặt khác, các cấp Hội NCT cần phối hợp chặt chẽ với các HTX trong thực hiện các chính sách chăm sóc NCT của Nhà nước; tạo điều kiện để NCT và gia đình phát huy kiến thức, kinh nghiệm trong các khâu chăm sóc, thu hoạch, chế biến thủy sản, đóng góp tích cực cho sự phục hồi và phát triển của các HTX sau đại dịch Covid-19.