Trước khi tiến hành thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), Quốc hội nghe Tờ trình và thẩm tra Tờ trình của Chính phủ về việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

ĐB Cầm Thị Mẫn đoàn Thanh Hóa góp ý kiến vào dự thảo Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) sáng ngày 26/10

Đi thẳng vào vấn đề cụ thể về thực trạng ô nhiễm nguồn nước, đại biểu Cầm Thị Mẫn (Thanh Hóa) cho rằng, hiện nay các dòng sông, suối, kênh, rạch đang là nguồn cấp nước chính cho sinh hoạt, sản xuất, tạo cảnh quan sinh thái, bảo vệ sức khỏe cho người dân đang bị ô nhiễm, nguy cơ bị ô nhiễm, cạn kiệt nghiêm trọng và trở thành các dòng sông chết. Do đó, vấn đề phục hồi các dòng sông đang bị ô nhiễm, cạn kiệt là rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay cũng như sau này cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, có sự tham gia của các Bộ, ngành, địa phương và tổ chức, cá nhân.

Theo đại biểu Cầm Thị Mẫn, giải pháp tốt nhất là cần phải quản lý, kiểm soát chặt chẽ các nguồn nước thải trước khi xả ra các dòng sông; nghiêm cấm các hoạt động xả rác thải và các chất thải xuống dòng sông. Đồng thời quan tâm xây dựng, nâng cấp, cải tạo đồng thời quan tâm xây dựng, nâng cấp, cải tạo các công trình như cống, trạm bơm, hệ thống kênh dẫn để tiếp nước, khơi thông dòng chảy, tạo cho các dòng sông có các dòng chảy thường xuyên, liên tục, tránh tình trạng ứ đọng để trả lại cho các con sông khả năng tự làm sạch các chất ô nhiễm.

Quan tâm đến vấn đề nước sinh hoạt, đại biểu Lý Tiết Hạnh (Bình Định) nhấn mạnh, công tình cấp nước sinh hạt phải có phương án bảo vệ bởi vấn đề này liên quan đến an toàn sức khỏe người dân cũng như an ninh nguồn nước, an ninh quốc gia. Do đó, cần làm rõ các nội dung cụ thể của của dự thảo Luật về phạm vi, trách nhiệm bảo vệ chất lượng nguồn nước sinh hoạt.

Bên cạnh nhất trí cao với quy định về bổ sung trách nhiệm theo dõi bảo vệ của Bộ Công an đối với các công trình cấp nước có quy mô lớn, nguồn nước khai thác là các nguồn nước liên tỉnh, liên quốc gia. Đại biểu Hạnh đề nghị làm rõ trách nhiệm và thuận lợi trong tổ chức thực hiện, đồng thời làm rõ giao cho Bộ Công an chủ trì, phối hợp hay giao hẳn cho Bộ Công an phải có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ này.

Góp ý về kế hoạch bảo vệ nước dưới đất trong dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng) cho biết, thời gian qua, việc triển khai Nghị định 167/2018 của Chính phủ đã đạt được một số kết quả tích cực, giảm thiểu tình trạng suy thoái, ô nhiễm, hạ mức nước ngầm của các tầng chứa nước của các tỉnh, nhất là ở TP.Hồ Chí Minh và đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, quy định của Nghị định 167 còn chưa phù hợp với thực tiễn.

Theo đại biểu, kế hoạch bảo vệ nước dưới đất phải ban hành trong thời gian không quá 2 năm kể từ ngày luật này có hiệu lực thi hành, đồng thời phải xác định được các khu vực tầng chứa nước bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm cần bảo vệ, phục hồi. Khu vực tầng dưới nước cần được xác định khai thác nước dưới đất, phương án khai thác nước dưới đất, khu vực cần khoanh định hoặc đưa ra khỏi vùng cấm, hạn chế khai thác nước đất, giải pháp đảm bảo chất lượng nước dưới đất.

Đề quy định có tính khả thi, cần bổ sung quy định rõ việc xây dựng bảo vệ kế hoạch nước dưới đất là hoạt động điều tra cơ bản, được bố trí sử dụng ngân sách nhà nước, tổ chức triển khai giống như việc triển khai tổng hợp lưu vực sông, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh đề nghị.

Ông Nguyễn Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội giải trình thêm những vấn đề đại biểu quan tâm, góp ý kiến

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) đề nghị cần bổ sung nhân tạo nước dưới đất tại Điều 39 dự thảo Luật, bởi quy định việc ưu tiên đầu tư xây dựng công trình hộ tích trữ và kết hợp bổ sung nhân tạo các tầng nước tầng chứa nước là cần thiết và phù hợp để thu hút các nhà đầu tư thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại những vùng thiếu nước, các vùng có mực nước ở dưới đất bị suy giảm liên tục. Bên cạnh đó, đại biểu Thông đề xuất thêm các giải pháp tăng cường ứng dụng phát triển khoa học công nghệ trong quản lý, bảo vệ tài nguyên nước lâu dài, bền vững.

Giải trình thêm ý kiến đại biểu quan tâm, ông Nguyễn Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội cho biết, quy hoạch tài nguyên nước có 3 loại quy hoạch đã quy định rõ trong Luật là quy hoạch tài nguyên nước nói chung; tổng hợp lưu vực sông liên tỉnh và bảo vệ, khai thác, sử dụng các nguồn nước liên quốc gia. Trong đó, quy hoạch của tổng thể điều tra gắn rất chặt đối với các điều về điều tra cơ bản, còn các quy hoạch liên quan đến tài nguyên nước gắn với mục đích điều hòa, phân phối.

Về liên quan đến kịch bản nguồn nước có đặc trưng biến đổi theo không gian, thời gian các mùa trong năm là khác nhau, các vùng khác nhau và phần lớn phụ thuộc vào nguồn nước ở nước ngoài đến khoảng 60% - 70%. Trong đó có biến đổi khí hậu thì việc điều hòa, phân phối sử dụng các nguồn nước này để tối ưu hóa được nguồn lực là hết sức quan trọng. Do đó, việc dựa vào chiến lược quy hoạch nói chung thì việc có kịch bản về nguồn nước là hết sức quan trọng.

Về vấn đề cấp giấy phép mà các ý kiến quan tâm, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho biết sẽ tiếp thu, đồng thời đề nghị Quốc hội cho phép có những vấn đề có thể đưa vào trong các thông tư, nghị định.

Dự thảo Luật lần này tiếp thu theo hướng bám sát được các tình hình thực tiễn, từng vị trí cụ thể, có sự kết hợp của giữa các bộ, cơ quan quản lý nhà nước ở Trung ương với địa phương để có ứng xử linh hoạt và phù hợp, ông Nguyễn Quang Huy nhấn mạnh.