Ông Mạ là người dân tộc Sán Dìu quê gốc ở Bắc Giang. Do kinh tế khó khăn nên ông ít được học hành. Sau khi lập gia đình, vợ chồng ông chuyển về khu Đồng Đặng, xã Sơn Dương. Được bố mẹ chia cho 1 mẫu đất bãi và Hợp tác xã chia cho 2,5 sào ruộng, vợ chồng ông tập trung trồng lúa, hoa màu và chăn nuôi để nuôi các con ăn học. Năm 2000 về quê, ông mang 300 cây nhãn lên trồng. Năm 2004, tích góp được chút vốn, ông mua hơn 4 mẫu đất trồng thêm 120 cây vải. Năm 2010 qua các phương tiện thông tin đại chúng, ông biết đến mô hình trồng cây ăn quả có múi cho hiệu quả kinh tế cao. Ông bàn với gia đình, rồi dồn vốn lên Hà Nội mua giống bưởi da xanh, bưởi Diễn, mít Thái, ổi Đài Loan về trồng. Cùng thời điểm đó ở xã cũng có một vài hộ dân trồng ổi Đài Loan, nên ông cũng học hỏi được nhiều.

Ông Phan Văn Mạ kiểm tra vườn ổi của gia đình

Qua tìm hiểu, nghiên cứu và từ thực tế quỹ đất của gia đình, ông quyết định trồng xen kẽ bưởi với ổi, mít để tận dụng diện tích và “lấy ngắn nuôi dài”. Năm 2015, ông đi tham quan, học hỏi kĩ thuật chiết, ghép cây ở Hà Nội, Hưng Yên để chủ động nguồn cây giống và sản xuất cây giống cung cấp cho bà con.

Ban đầu gặp nhiều khó khăn về nguồn điện, nguồn nước tưới cây và phòng chống sâu bệnh, nhưng nhờ sự cần cù, chịu khó, ham học hỏi, sau 3 năm, vườn cây của ông đã cho những trái ngọt đầu tiên. Đến nay, mỗi năm ông thu từ 6 - 7 tấn na, 1 tấn mít Thái, 3 - 4 tấn ổi Đài Loan, 4 - 5 tấn bưởi da xanh… Với chất lượng quả tốt, mẫu mã đẹp, gia đình ông bán lẻ được rất nhiều và bán buôn cho các thương lái ở Hải Phòng, Hà Nội.

Hiện nay, trang trại của ông có 1.000 cây na, 100 cây mít Thái, 900 cây bưởi da xanh, 100 cây bưởi Diễn, hơn 200 cây ổi Đài Loan. Diện tích đất trống còn lại, ông tận dụng trồng măng, rau bò khai, tỏi… Vườn ổi Đài Loan của gia đình được chọn là vườn cây ăn quả điểm của xã để cung cấp giống và quả cho chương trình OCOP. Những sản phẩm của gia đình ông được bạn bè, khách hàng đánh giá rất cao về chất lượng.

Ông Vương Thanh Sơn, Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Dương cho biết, ông Phan Văn Mạ là một trong những hội viên tiêu biểu của Hội Nông dân xã với mô hình kinh tế trồng cây ăn quả cho thu nhập cao. Gia đình ông là hộ tiên phong chuyển đổi cơ cấu cây trồng khi đưa cây bưởi da xanh, mít Thái, ổi Đài Loan vào trồng tại xã.

Không chỉ chăm lo phát triển kinh tế gia đình, bằng những kinh nghiệm có được, ông luôn sẵn lòng chia sẻ, giúp đỡ kĩ thuật, cung cấp cây giống cho bà con. Tuy đã có tuổi, nhưng ông vẫn hăng say lao động, là tấm gương điển hình trong phong trào thi đua NCT làm kinh tế giỏi ở huyện. Gia đình ông vinh dự được nhận nhiều Giấy khen, Bằng khen của xã, huyện, tỉnh về thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, phát triển kinh tế hộ gia đình.