Các ca lây nhiễm chưa có triệu chứng “quả bom nổ chậm” của Covid-19?
Sức khỏe 20/03/2020 11:09
Những nghiên cứu mới ở một vài quốc gia và đợt bùng phát dịch Covid-19 ở bang Massachusetts, đặt ra những câu hỏi cho các nhà chức trách Mỹ, về việc đánh giá lại cách thức lây truyền của virus SARS-CoV-2.
Các quan chức này nhấn mạnh rằng, virus SARS-CoV-2 chủ yếu lây nhiễm từ những người đã biểu hiện các triệu chứng như sốt, ho hoặc khó thở. Nếu điều đó là đúng, đây sẽ là một tin tốt bởi những người xuất hiện rõ các triệu chứng nhiễm bệnh có thể được xác định và cách li.
Tuy nhiên, dường như, ổ dịch Covid-19 ở Massachusetts với ít nhất 82 trường hợp nhiễm bệnh lại bắt nguồn từ những người chưa biểu hiện các triệu chứng và hơn một nửa các nghiên cứu về Covid-19 đã cho thấy những người không có triệu chứng đang gây ra một lượng đáng kể các ca lây nhiễm.
Ngày 1/3, trên kênh truyền hình ABC, Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ Alex Azar nhận định rằng, sự lây nhiễm khi chưa xuất hiện triệu chứng “không phải là nhân tố chính” trong quá trình lây nhiễm virus corona chủng mới”. Trang web của Trung tâm Ngăn ngừa và Kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) cũng khẳng định lại đánh giá này.
Tuy nhiên, trong một buổi họp báo ở Nhà Trắng ngày 14/3, người điều phối kế hoạch đối phó với virus corona chủng mới - Tiến sĩ Deborah Birx lại có quan điểm dường như hơi khác về việc lây nhiễm. “Cho đến khi thực sự biết được có bao nhiêu người chưa xuất hiện triệu chứng và lây nhiễm virus khi chưa xuất hiện triệu chứng, toàn bộ người dân Mỹ nên nhận thức được rằng nguy cơ này là thấp nhưng những người trên vẫn có nguy cơ lây nhiễm virus cho người khác”.
Lây nhiễm khi chưa có triệu chứng
Một số chuyên gia nhận định rằng mặc dù vẫn chưa rõ chính xác tỉ lệ lây nhiễm giữa những người có triệu chứng rõ ràng với những người chưa xuất hiện triệu chứng hoặc có triệu chứng rất nhẹ là bao nhiêu nhưng rõ ràng việc lây nhiễm từ những người chưa xuất hiện triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ ngày càng chiếm tỉ lệ cao hơn so với những đánh giá trước đây. Điều đó tức là dịch Covid-19 sẽ ngày càng khó kiểm soát hơn so với MERS hoặc SARS.
Tháng 2/2020, các nhân viên thuộc công ty công nghệ sinh học Biogen của Cambridge đã diễn ra một cuộc họp. Sau khi cuộc họp này kết thúc, 3 nhân viên của công ty đã dương tính với virus SARS-CoV-2. Điều đáng nói là 3 nhân viên này không có bất kì triệu chứng nào trong suốt cuộc họp, Ann Scales - một người phát ngôn của Văn phòng Y tế công cộng Massachusetts cho biết.
Các nghiên cứu quốc tế
Tại các quốc gia khác cũng đã có những báo cáo về các trường hợp lây nhiễm khi chưa xuất hiện triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ.
Ngày 10/3, Tiến sĩ Sandra Ciesek - Giám đốc Viện virus học ở Frankfurt, Đức đã xét nghiệm 24 hành khách vừa bay đến từ Israel. 7 trong số 24 hành khách dương tính với virus SARS-CoV-2. 4 người không có triệu chứng và Tiến sĩ Ciesek rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng tải lượng virus từ các mẫu bệnh phẩm lấy từ các bệnh nhân chưa có triệu chứng cao hơn tải lượng virus từ các mẫu bệnh phẩm lấy từ 3 bệnh nhân đã có triệu chứng. Tải lượng virus cao tức là có khả năng lây nhiễm cao hơn cho những người khác.
Trước đó, các nghiên cứu trên quy mô lớn sử dụng các mô hình toán học về sự bùng phát dịch bệnh ở Thiên Tân, Trung Quốc và Singapore hồi tháng 1 và tháng 2 cũng đã phát hiện ra một số lượng đáng kể các ca lây nhiễm từ những người chưa xuất hiện triệu chứng.
Một nghiên cứu đăng tải ngày 15/3 của các nhà nghiên cứu Bỉ và Hà Lan đã cho thấy khoảng 48 - 66% trong số 91 người nhiễm bệnh ở một ổ dịch tại Singapore đã lây nhiễm từ ai đó chưa xuất hiện triệu chứng.
Các nhà nghiên cứu Canada, Hà Lan và Singapore cũng đều có kết luận tương tự và phát hiện ra rằng sự lây nhiễm xảy ra trung bình trong 2,55 - 2,89 ngày trước khi các triệu chứng xuất hiện.