Cụ nhắc việc tổ chức mừng thọ cho cụ chỉ làm gọn nhẹ, đơn giản, không phô trương hình thức, chống lãng phí xa hoa. Buổi mừng thọ của cụ được gia đình tổ chức vào đầu tháng 1/2023, với sự có mặt của con cháu, bà con dòng họ, làng xóm, láng giềng, đại diện các tổ chức đoàn thể địa phương.

Đại diện Hội NCT xã, chúng tôi đến dự buổi mừng thọ cụ. Ngồi trò chuyện với cụ, cụ cho biết: “Tôi là con gái nhà quê ở vùng thuần nông, 16 tuổi đã theo mẹ ra đồng làm ruộng; cày, bừa, cấy, hái, nhổ mạ, tát nước đều làm được hết; 18 tuổi xây dựng gia đình; 20 tuổi sinh con đầu lòng. Ngày xưa dân ta vất vả, khổ sở lắm, làm không đủ ăn, phải đi làm thuê, làm mướn nơi khác, tôi sinh các cháu tự mình, chỉ có bà con trong nhà giúp đỡ, đâu được như bây giờ có y tá, hộ sinh ở các trạm xá, bệnh viện. Sinh ra được 10 - 15 ngày là lại phải lao động việc nhà, như xay lúa, giã gạo, nấu cơm, băm bèo, nấu cám lợn,… Ăn uống chẳng có gì bồi dưỡng, chỉ ăn cơm với muối nướng, các cụ bảo gái đẻ phải kiêng ăn thịt cá kẻo tanh lòng, sinh hậu sản, lạc hậu thế đấy. Sau khi sinh tôi ăn khỏe lắm, mỗi bữa 5-6 bát với muối nướng, nhưng chỉ được ăn một tuần bằng cơm gạo, rồi sau ăn ngô, khoai, sắn. Không như bây giờ các chị, các cô sinh đẻ xong sướng quá, đủ thứ bồi dưỡng cho mẹ, cho con hằng ngày. Xưa tôi không được học chữ, cho đến năm 1945, cách mạng thành công, Cụ Hồ phát động xóa nạn mù chữ, tôi mới được đi học bình dân học vụ vào buổi tối. Vừa bế con vừa học chữ, thế là biết đọc, biết viết, biết chữ kí để đi bầu cử, đi chợ, đi làm qua cổng làng, không phải chui qua cổng mù. Vợ chồng tôi có 7 con nay có thêm 7 dâu rể, đều có gia đình và lên ông, lên bà cả rồi. Các cháu, chắt, chút đã trên 100 người (5 đời đồng cư)”.

Hỏi tiếp cụ về bí quyết sống thọ 105 tuổi, cụ nói: “Tôi không có bí quyết gì cao xa cả, mà thực hiện theo 6 chữ “sống lạc quan, ham vận động”. Cả cuộc đời tôi không biết cáu giận bao giờ, không tranh giành, ghen tị với ai, không to tiếng đấu khẩu với ai, các cháu có nghịch ngợm chỉ có mắng qua loa chúng yên lặng lại thôi. Tôi chỉ nghĩ những điều thiện trong tâm, làm những việc tốt ngoài đời, giúp người chính là giúp mình”.

Hỏi về sinh hoạt, ăn uống hằng ngày hiện giờ, cụ nói: “Tôi ăn 3 bữa, sáng ăn bát mì, trưa 1 bát cơm, tối lại ăn nhẹ, còn giữa buổi ăn hoa quả, sữa. Mỗi buổi sáng, con trai lại cho tôi uống một cốc nước mật ong pha lẫn tam thất, thế thôi chẳng có cao lương mĩ vị gì đâu, nhưng ăn uống có điều độ”.

Qua trò chuyện với cụ Quát, chúng tôi càng ngưỡng mộ và kính trọng cụ. Mọi người đều cầu mong cho cụ sống lâu hơn nữa với con cháu và dân làng. Chúng tôi sẽ phổ biến cho NCT trong xã nói riêng và mọi người nói chung về kinh nghiệm sống theo 6 chữ: “Sống lạc quan, ham vận động” của cụ Quát.