Các chính sách an sinh xã hội đối với NCT được triển khai thực hiện tốt, nhất là từ năm 2011, triển khai thực hiện Đề án "Tư vấn và chăm sóc NCT dựa vào cộng đồng” của Bộ Y tế, thí điểm tại 6 xã thuộc 2 huyện Lạng Giang và TP Bắc Giang.

Truyền thông về chăm sóc sức khoẻ NCT tại cộng đồng

Năm 2017, UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Kế hoạch số 3459/KH-UBND ngày 9/10/2017 thực hiện Đề án chăm sóc sức khỏe NCT trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017-2025, Chi cục Dân số - Ké hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ), tỉnh Sở Y tế là đơn vị tham mưu, triển khai tổ chức thực hiện Đề án. Đến nay, Đề án đã được triển khai tới 105/230 xã, phường, thị trấn, thuộc 10/10 huyện, thành phố trong tỉnh. Tại các địa bàn triển khai Đề án, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh phối hợp với Hội NCT các cấp tổ chức hàng trăm hội nghị truyền thông tới hàng nghìn hội viên NCT về chính sách, pháp luật liên quan đến NCT; vai trò của NCT trong tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách DS-KHHGĐ và nâng cao chất lượng cuộc sống, trách nhiệm của cá nhân, gia đình và xã hội trong việc chăm sóc NCT; mục đích, ý nghĩa, các nội dung và kết quả hoạt động của việc triển khai thực hiện Đề án. Tổ chức các hoạt động truyền thông gây ấn tượng mạnh như Chiến dịch truyền thông chăm sóc sức khỏe NCT hưởng ứng Ngày Dân số thế giới (11/7), với sự tham gia của hàng nghìn NCT; phối hợp với cơ quan thông tin đại chúng và các đơn vị liên quan tổ chức tuyên truyền và tuyên truyền trực quan bằng hàng trăm băng zôn, khẩu hiệu, pano mang thông điệp về chăm sóc NCT tại nơi đông dân cư. Bên cạnh đó, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh chú trọng mở các lớp tập huấn trang bị kiến thức về vấn đề già hóa dân số, về chăm sóc NCT cho đội ngũ cán bộ DS-KHHGĐ và cán bộ làm công tác NCT từ tỉnh đến cơ sở. Tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng chăm sóc NCT cho Ban Chủ nhiệm các Câu lạc bộ (CLB), Chủ tịch Hội NCT, đội ngũ tình nguyện viên, để nâng cao hiệu quả hoạt động của Đề án.

Việc xây dựng và duy trì hoạt động của mạng lưới tình nguyện viên hỗ trợ chăm sóc NCT là một trong những hoạt động trọng tâm của Đề án. Trên cơ sở số lượng cộng tác viên y tế thôn bản, cộng tác viên dân số và những người có khả năng, Trạm Y tế, Hội NCT và các ban, ngành, đoàn thể của địa phương lựa chọn hội viên, thành lập “Tổ tình nguyện viên tư vấn và chăm sóc NCT”. Các tình nguyện viên hỗ trợ chăm sóc NCT được Chi cục DS-KHHGĐ, Trung tâm Y tế cấp huyện và Trạm Y tế cấp xã đào tạo, tập huấn các kiến thức, kĩ năng về tư vấn và chăm sóc sức khoẻ NCT tại cộng đồng, đã trực tiếp thực hiện các hoạt động tư vấn, chăm sóc NCT, đặc biệt là NCT cô đơn, có hoàn cảnh khó khăn... Hoạt động của màng lưới tình nguyện viên tư vấn, chăm sóc NCT tại cơ sở bước đầu có hiệu quả với những việc làm thiết thực, như thăm hỏi, động viên NCT có hoàn cảnh khó khăn, hỗ trợ, chăm sóc, NCT neo đơn không nơi nương tựa.

Hội thao NCT tỉnh Bắc Giang

Để duy trì hoạt động câu lạc bộ “Chăm sóc sức khỏe NCT” tại địa bàn triển khai Đề án, ngoài hỗ trợ kinh phí sinh hoạt, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã biên soạn, nhân bản và cấp phát gần 5.000 cuốn tài liệu và hàng chục nghìn tờ rơi tuyên truyền kiến thức về chăm sóc sức khoẻ cho NCT. Hoạt động cung cấp thông tin, nhân bản, cấp phát các sản phẩm truyền thông về đề án và các nội dung liên quan tới NCT cùng các phóng sự, tin, bài trên báo, đài địa phương đã cung cấp thông tin cơ bản của vấn đề trên phạm vi toàn tỉnh. Tại các CLB “NCT giúp NCT”, hội viên được cung cấp thông tin, thảo luận, chia sẻ tâm tư nguyện vọng và được giải đáp những vấn đề NCT đang quan tâm; bổ sung kiến thức tự chăm sóc sức khoẻ cho bản thân và bạn đời. Sinh hoạt CLB cũng là cơ hội để NCT giúp đỡ, động viên nhau trong mọi mặt của cuộc sống, tăng cường mối quan hệ, giao lưu với các CLB khác ở cơ sở, như CLB cầu lông, cờ tướng, dưỡng sinh...

Trong phạm vi Đề án, từ năm 2011 đến nay, tại các địa bàn triển khai, đã tổ chức tư vấn, khám sức khỏe cho hơn 10.000 NCT, góp phần cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần của NCT. Cùng với triển khai thực hiện Đề án, các ban, ngành, đoàn thể tỉnh cũng có nhiều hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT. Điển hình là Trung tâm Chăm sóc và Phát huy NCT tỉnh được thành lập và đi vào hoạt động có hiệu quả từ quý 2/2014, với cơ sở vật chất khang trang, là nơi chăm sóc, tổ chức các hoạt động văn hoá, thể thao cho NCT. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Giang thành lập Khoa Lão học dành riêng cho việc khám và điều trị bệnh cho NCT. Hàng năm, Chi cục DS-KHHGĐ phối hợp với Bệnh viện Đa khoa tỉnh tổ chức tập huấn nâng cao năng lực khám, chữa bệnh cho NCT tới hàng trăm cán bộ y tế trực tiếp khám, chữa bệnh thuộc Khoa Lão học, các bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh và Bệnh viện đa khoa tuyến huyện. Qua đó, đội ngũ y bác sỹ có thêm kiến thức, kĩ năng trong việc khám, chữa bệnh cho NCT, từng bước vận dụng, đáp ứng ngày càng đầy đủ nhu cầu chăm sóc sức khỏe dài hạn của NCT tại các cơ sở khám, chữa bệnh tại địa phương, đơn vị mình.

Nhìn chung, các hoạt động của Đề án đã tác động tích cực đến đông đảo người dân cả trong và ngoài địa bàn triển khai, tuy nhiên do phạm vi triển khai còn hạn hẹp nên chưa thu hút được nhiều NCT trên địa bàn tham gia. Do hoạt động còn quá mới mẻ, đội ngũ tình nguyện viên còn ít kinh nghiệm, chưa được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thường xuyên nên ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động tình nguyện chưa cao. Trong thời gian tới, Bắc Giang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới các cấp uỷ đảng, chính quyền, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội về già hóa dân số; đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng từ tỉnh đến cơ sở để huy động sự quan tâm của toàn xã hội đến người cao tuổi; lồng ghép các nội dung của Đề án với hoạt động thường xuyên của các cấp hội người cao tuổi tại các địa phương; tiếp tục nâng cao chất lượng sinh hoạt câu lạc bộ “Chăm sóc sức khỏe NCT” để thu hút ngày càng nhiều NCT tham gia vào các hoạt động của Đề án.

(*) Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Bắc Giang