Cứ giả sử nhiều địa phương đang rất sốt sắng vấn đề môi trường liên quan đến phương tiện giao thông. Như vậy thì cách nhanh nhất, trực tiếp nhất giúp giảm thiểu ô nhiễm phải là kiểm soát khí thải của các phương tiện ô tô, xe máy. Để giúp giảm ô nhiễm thì trước tiên cần tổ chức tốt việc đo kiểm khí thải phương tiện, trên cơ sở đó dừng hoạt động với các phương tiện giao thông không bảo đảm tiêu chuẩn, gây ô nhiễm; cùng với đó là có giải pháp hỗ trợ người dân trong duy tu, bảo dưỡng phương tiện để đạt tiêu chuẩn khí thải.

Mục tiêu kiểm soát hay thu phí?

Mọi người đều biết, với phương tiện dù cũ nhưng được bảo dưỡng, duy tu đúng thì vẫn có thể đạt chuẩn khí thải theo quy định.

Lại nói về phương án nếu được thu phí khí thải thì liệu có giúp giảm thiểu nhanh chóng ô nhiễm môi trường hay không? Dù có thu phí thì tin rằng đa số người dân, doanh nghiệp đang sở hữu phương tiện phục vụ nhu cầu đi lại hằng ngày hoặc dùng làm phương tiện mưu sinh sẽ không vì mất thêm chi phí khí thải mà không dùng phương tiện nữa, có chăng một tỉ lệ ít ỏi nào đó sẽ hạn chế sử dụng mà thôi. Và như vậy hiệu quả hạn chế ô nhiễm khí thải ô tô, xe máy rất khó có thể giảm xuống. Điều mang lại hiểu quả nhanh và dễ nhận ra nhất, đó là nguồn thu về ngân sách địa phương từ việc phí khí thải với ô tô, xe máy.

Hiện nay phí môi trường đã được thu ngay khi người dân mua xăng dầu với mức không thấp, dù đã được Quốc hội cho phép hạ bớt. Thu phí bảo vệ môi trường qua xăng dầu là trực tiếp, đúng đắn nhất và bình đẳng khi sử dụng cho giao thông hay sản xuất kinh doanh. Mặt khác nếu thu phí khí thải ô tô, xe máy tức là thêm một lần thu phí môi trường với xăng dầu, là phí chồng phí, trái với nguyên tắc thu thuế, phí mà Quốc hội đã đề ra.

Có lẽ nhận ra điều này nên dù nhiều địa phương đề xuất thu phí khí thải ô tô, xe máy song Bộ Tài chính đã không đồng tình. Đây là quan điểm đúng đắn, phù hợp trong tình hình hiện nay, dù Bộ Tài chính là cơ quan quản lí luôn muốn có thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.