Đào hố vô tội vạ

Về việc Công ty TNHH Khoáng sản Thiên Thiên Tường (Công ty Thiên Thiên Tường) dùng phương tiện xe múc đất dọc bờ biển tạo ra các hố lớn làm biến đổi hiện trạng đất dọc biển gây sạt lở đất và nguy hiểm đến tính mạng người dân khi đi ra biển, ngày 25/1/2019, UBND xã Hòa Phú có Báo cáo số 08/BC-UBND về việc cửa biển Hòa Phú - Phan Rí Cửa bị lấp cồn, tàu thuyền không ra vào được. Ngày 6/3/2019, UBND huyện Tuy Phong có Phương án số 53/PA-UBND về việc nạo vét khẩn cấp khôi phục thông luồng cửa biển Phan Rí Cửa do ảnh hưởng cơn bão số 9 xảy ra vào cuối tháng 11/2018. Ngày 21/3/2019, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có Công văn số 796/SNN-KHTC về việc thẩm định phương án nạo vét khẩn cấp khôi phục tuyến luồng cửa biển Phan Rí Cửa, giải quyết bức xúc của ngư dân địa phương.

Ngày 5/6/2019, UBND tỉnh Bình Thuận có Công văn số 1955/UBND-KT về thu hồi cát nhiễm mặn từ dự án nạo vét, thông luồng cửa biển Phan Rí, huyện Tuy Phong.

Như vậy, đơn vị thi công vẫn tiếp tục thực hiện nạo vét thông luồng. Tuy nhiên, ngày 24/8/2019, UBND xã phát hiện chủ đầu tư là Công ty Thiên Thiên Tường đã tự ý đào 2 hố cát thuộc khu vực giáp ranh giữa thôn Phú Hải và thôn Phú Tân, xã Hòa Phú. Ngày 26/8/2019, UBND xã Hòa Phú có Công văn số 254/UBND, nêu rõ về việc công ty này tự ý múc các hố lớn dọc bờ biển mà không xin phép; dễ gây sạt lở bờ biển và gây nguy hiểm đến tính mạng của người dân; và yêu cầu tạm ngưng nạo vét và trả lại hiện trạng diện tích đất UBND xã quản lí. Tuy nhên, Công ty Thiên Thiên Tường vẫn chưa thực hiện.

Đào hố lắng cát mới để lấy cát.

Ngày 28/8/2019, Đoàn kiểm tra liên ngành theo Quyết định 1957/QĐ-UBND ngày 2/8/2019 của Chủ tịch UBND tỉnh thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và xử lí hoạt động khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, ghi nhận tại tọa độ 1234496; 506437, Công ty Thiên Thiên Tường có múc đất và tạo hồ lắng. Ngày 30/8/2019, Tổ giám sát được thực hiện theo quyết định của UBND huyện cũng đã họp và trong Biên bản cũng ghi rõ: “Đơn vị thi công phải trả lại mặt bằng hiện trạng, tạm ngưng thi công; UBND xã Hòa Phú giám sát xuất cát ra khỏi khu vực này”.

Đến ngày 4/9/2019, Công ty Thiên Thiên Tường đã lấp hố lắng này, nhưng tiếp tục đào hố lắng khác tại khu vực xóm 6 thôn Phú Tân. Ngày 6/9/2019, UBND xã Hòa Phú có Công văn số 271/UBND lần 2 yêu cầu Công ty tạm ngưng nạo vét khu vực không nằm trong dự án nạo vét khẩn cấp và trả lại hiện trạng ban đầu đất bãi biển.

Ngày 13/9/2019, UBND huyện Tuy Phong tổ chức cuộc họp, trong Thông báo số 770/TB-UBND ngày 18/9/2019, ông Nguyễn Sơn, Phó Chủ tịch UBND huyện kết luận yêu cầu phải trả lại mặt bằng nguyên trạng ban đầu trước ngày 15/9/2019.

Ngày 23/9/2019, tổ chức cuộc họp tại Đồn Biên phòng, qua đó UBND xã có yêu cầu trả lại nguyên trạng mặt bằng hiện trạng ban đầu đến hết ngày 24/9/2019; về hố đào trong phần đất khu công nghiệp đề nghị phải có văn bản đồng ý thuê mượn của chủ đầu tư là Công ty Ngọc Mai, cung cấp cho UBND xã chậm nhất là hết ngày 27/9/2019.

Thất thoát nguồn cát?

Cho đến ngày 7/10, theo báo cáo mới nhất của UBND xã Hòa Phú gửi UBND huyện Tuy Phong nêu rõ: Qua thực tế, hiện nay Công ty Thiên Thiên Tường vẫn chưa hoàn thiện việc trả lại nguyên trạng mặt bằng ban đầu. Mặt bằng bãi biển vẫn còn chỗ lồi, lõm không đồng dạng, chưa cung cấp được văn bản chấp thuận thuê mượn đất của Công ty nước đá Ngọc Mai, qua kiểm tra vẫn thấy có dấu hiệu lấy cát mặt bằng (do việc đào các ao lắng và múc cát trực tiếp từ mép biển bằng cần cẩu tự hành) đem pha vào cát nạo vét đã xử lí qua hệ thống sàn, vận chuyển bằng xe bán cho các công trình trong huyện. Sau khi UBND xã yêu cầu báo cáo hiện trạng cát còn dưới bãi thì Công ty báo cáo là còn 2.000m3. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế con số này là không đúng.

Ông Nguyễn Đức Thành, Chủ tịch UBND xã Hòa Phú cho biết: “Xã đã nhiều lần có văn bản gửi nhưng Công ty vẫn không thực hiện như yêu cầu…”. Ngày 7/10, UBND xã Hòa Phú tiếp tục có văn bản gửi Công ty Thiên Thiên Tường, với nội dung kiên quyết hơn: “San lấp tất cả ao hồ lắng trả lại mặt bằng tự nhiên như hiện trạng ban đầu, kể cả trong khu cụm công nghiệp. Không xử lí cát sàng lọc tại vị trí bãi chứa, cát nạo vét thông luồng tạm chỉ để đúng vị trí theo phương án đã được duyệt. Thời gian thực hiện đến hết ngày 10/10/2019. Sau thời gian trên nếu Công ty không thực hiện thì UBND xã sẽ xử lí theo quy định của pháp luật”…

Điều mà người dân, cán bộ ở địa phương bức xúc là không hiểu sao nhiều lần nhắc nhở mà Công ty Thiên Thiên Tường vẫn không thực hiện. Ngay cả việc người dân thấy xe cát hàng ngày chở cát ra khỏi khu vực thi công, nhưng không thấy ai xử lí. Một số người có kinh nghiệm trong việc nạo vét cho biết: “Cát bùn nạo vét luồng lạch thông thường lẫn cả vỏ sò, rác, bùn đen còn đây cát thu lại có màu vàng và rất sạch”. Một điều dễ biết nhất là chỉ cần lấy mẫu xét nghiệm là biết ngay là cát mạch hay cát sông, nhưng cơ quan chức năng vẫn bỏ ngỏ? Chỉ tính hằng ngày không biết bao nhiêu khối cát có thể bị thất thoát dưới “danh nghĩa” nạo vét? Vì sao Công ty phớt lờ những văn bản của UBND xã và cơ quan chức năng? Cần thanh tra lại toàn bộ dự án này!.