Theo thống kê của Hiệp hội TPCN Việt Nam cho thấy, có tới 80% các quảng cáo trong lĩnh vực phòng và hỗ trợ điều trị bệnh gây bức xúc hiện nay trên môi trường internet, mạng xã hội, nền tảng thương mại điện tử… là “trá hình” TPCN. Những sai phạm này không chỉ gây ra hậu quả “tiền mất, tật mang” cho người tiêu dùng, mà còn làm giảm uy tín của ngành TPCN và gây ra sự lẫn lộn giữa doanh nghiệp làm ăn chân chính với doanh nghiệp làm ăn gian dối.

Thực tế đã có nhiều trường hợp người bệnh nghe theo quảng cáo, tự ý sử dụng TPCN phải nhập viện trong trạng thái hôn mê, co giật, tổn thương não… Một trong những nguyên nhân của tình trạng nói trên là do nước ta hiện còn thiếu những quy định quản lí hình thức mua bán online (trực tuyến). Bất cứ ai cũng có thể đưa ra mặt hàng TPCN lên các trang mạng xã hội hoặc tạo website để bán hàng. Người bán không cần công khai nơi trưng bày, bảo quản hàng hóa, thường giao hàng với số lượng ít theo đơn đặt hàng qua điện thoại cũng gây ra nhiều khó khăn trong công tác xử lí các cơ sở kinh doanh sản phẩm không bảo đảm chất lượng. Bên cạnh đó, việc thanh tra, kiểm tra cũng chỉ tiến hành ở những cơ sở được cấp phép; trường hợp chủ doanh nghiệp cố tình che giấu thì việc kiểm tra khó thực hiện được.

Nhằm quản lí chặt việc quảng cáo TPCN, xử lí nghiêm vi phạm, mới đây, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 4286/VPCP-KGVX truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc quản lí hoạt động quảng cáo TPCN. Theo đó, Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan khẩn trương rà soát hệ thống quy định của pháp luật hiện hành và đánh giá thực trạng quảng cáo TPCN, nhất là các hạn chế, tồn tại và nguyên nhân. Trên cơ sở đó, chỉ đạo theo thẩm quyền việc thực hiện các giải pháp phù hợp và đề xuất việc hoàn thiện thể chế, chính sách, các giải pháp cần thiết nhằm quản lí tổng thể, toàn diện, chặt chẽ, hiệu quả hoạt động quảng cáo TPCN theo đúng quy định.

Để thực hiện có hiệu quả chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thời gian tới, các cơ quan chức năng cần siết chặt các tiêu chuẩn kĩ thuật của TPCN cả nhập khẩu và sản xuất trong nước. Theo quy định hiện hành, tất cả các cơ sở sản xuất TPCN phải đạt tiêu chuẩn GMP (thực hành sản xuất tốt). Điều này có nghĩa, TPCN phải được sản xuất với những tiêu chuẩn nghiêm ngặt như thuốc chữa bệnh. Đối với người tiêu dùng, cần cẩn trọng khi sử dụng TPCN và phải luôn nhớ TPCN chỉ được dùng để hỗ trợ chức năng, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ gây bệnh chứ không thể thay thế thuốc chữa bệnh. Nếu sử dụng tùy tiện hoặc nghe theo lời quảng cáo và dùng những loại TPCN không rõ nguồn gốc, chất lượng… sẽ dẫn đến tình trạng ngộ độc do thừa chất, thậm chí biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, khi sử dụng TPCN bắt buộc phải có sự tư vấn của bác sĩ.

Thiết nghĩ, các nhà sản xuất, kinh doanh cần thực hiện tốt Quy chế đạo đức trong quảng cáo TPCN; các cơ quan quản lí lập lại trật tự, kỉ cương trong lĩnh vực này, góp phần tích cực vào sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.